KHỞI NGHIỆP START-UP THẾ NÀO CHO ĐÚNG! CHIA SẺ CỦA CÁT XANH (VTOC).
Khởi nghiệp Start-up hiện nay là phong trào đang nở rộ. Từ Trung ương đến địa phương, mang tới nhiều điều tốt đẹp, nhưng cũng nhiều chuyện “Bi hài”. Theo thống kế không chính thức thì có tới 97% các dự án khởi nghiệp thất bại ngay trong 3 năm đầu tiên. Vậy đâu là nguyên nhân.
Tôi đã từng thực tế làm quản lý cho các tập đoàn kĩ thuật hàng đầu của Đài Loan, Mỹ, Pháp. Trước khi đầu tư cổ phần các công ty, và bản thân cũng là nhà nghiên cứu về chiến lược và hệ thống quản trị, nhà đầu tư Khởi nghiệp và Mentor cho các dự án khởi nghiệp 10 năm nay cả ở Việt Nam và 1 số nước… thì tôi thấy rõ môi trường khởi nghiệp tại Việt Nam rất khác biệt so với ở các nước phát triển như Mỹ, Pháp … Cái lỗi mang tính hệ thống toàn xã hội là a dua theo phong trào mà thực sự không hiểu biết thực tế rõ ràng điều kiện về nhân lực, nhận thức xã hội, hạ tầng xã hội, văn hóa, hiện trạng kinh tế Việt nam ra sao… Rất nhiều hội thảo, sự kiện mang tầm quốc gia cũng chỉ là các phát biểu mang tính xáo rỗng, ít thực tiễn… giống các liều thuốc Doping hơn là thực tế dẫn dắt.. Thậm chí ngay cả các doanh nhân ở các tập đoàn lớn cũng không hiểu biết nhiều về Khởi nghiệp, chưa nói tới việc hướng dẫn…
Rồi rất nhiều những chương trình “dạy con làm giàu”, “làm giàu không khó” … nhan nhản, len cả vào các giảng đường đại học! Nói đến việc làm giàu quá dễ dàng, với các ngôn từ và dàn dựng rất ảo hóa như là “Chỉ cần có ý chí và quyết tâm bạn sẽ đạt được…”. Đã làm cho một từng lớp giới trẻ không còn tập trung làm việc nữa! Họ mông lung, họ đi làm cho các công ty nhưng tư tưởng và đầu óc của họ chỉ là “tạm thời” và họ rất dễ bỏ việc ngang để gọi là “Khởi nghiệp”. Mà chỉ nghĩ khởi nghiệp là phải ra làm riêng, mở công ty riêng. Trong khi bạn có thể đề xuất Ban giám đốc cải tiến một đơn vị/bộ phận nào đó, hay đề xuất độc lập về tài chính và quản lý mà vẫn dựa trên hệ thống nguồn lực của công ty, hoặc cải tiến một dây chuyền nào đó, tạo ra một sản phẩm nào đó… cũng là khởi nghiệp. Mà khởi nghiệp dạng này nhiều khi lại còn mạnh hơn phải thiết lập từ đầu, lại ít rủi ro hơn nhiều.
Rồi những người chia sẻ đào tạo về khởi nghiệp cũng chỉ là chia sẻ từ copy lại các nguồn tài liệu quốc tế hoặc trên mạng. Mà không biết rõ nó ứng dụng cho các trường hợp nào, mà cứ copy rồi chia sẻ. Từ một chia sẻ ban đầu sai, thì cứ thế chia sẻ ra nhiều cái sai khác…. theo kiểu kích động. Nên nhớ ở Mỹ mỗi năm có hàng chục triệu các dự án khởi nghiệp, nhưng để có các dự án như Google, Facebook… thì nó là tỉ lệ 1 trên trăm triệu, còn với thế giới thì nó là 1 trên gần vài tỉ. Nhưng báo chí thì hay nói đến các start-up thành công hơn, chứ hiếm khi nói đến hàng triệu start-up thất bại. Hậu quả là nhiều em khi có ý tưởng, đã vội định giá công ty của mình là tỉ này tỉ nọ… theo kiểu dân số Việt Nam gần 100 triệu, thì chỉ cần 1% là có ngay 1 triệu khách hàng… Rõ là “Đếm cua trong lỗ” Trong khi bản thân còn chưa tìm thấy “lỗ Cua” ở đâu, chưa nói có khả năng bắt cua hay không. Nên tự đặt ra là series (Round) 1 là A tỉ, series 2 (Round 2) là B tỉ, Series 3(Round 3)… Trong khi thu nhập từ dự án đó chưa chắc đủ mua cơm ăn hết mùa thu lá rụng… Nên lời khuyên của tôi dành cho các bạn trẻ hoặc ngay những ai đã khởi nghiệp như sau:
– Bạn phải đã đi làm và đã chứng minh năng lực nào đó ở các công ty mà bạn làm qua rồi. Thì tỉ lệ thành công cao hơn.
– Khát khao thành công và dám khởi nghiệp khôn ngoan, hiểu biết rằng chỉ có cùng nhau mới có thể phát triển trong thời kì hiện nay. Chứ không phải kiểu đơn thương độc mã dễ chết, hoặc sống qua ngày.
– Phải kết hợp với Nhà đầu tư có kinh nghiệm quản trị, tốt nhất là có kinh nghiệm quốc tế lẫn Việt Nam. Và chọn nhà đầu tư có thể trực tiếp Mentor cho mình, chứ không phải một quỹ gồm nhiều công ty rất to, nhưng lại giao cho một người quản lý vốn chẳng có tự mình một công ty phát triển vững bền. Hoặc nếu có công ty riêng cũng chỉ là do doanh nhân nào đó cho đại diện. Lưu ý không cần chọn tập đoàn cty quá lớn, vì bạn phải làm qua nhiều cấp quản lý của họ. Và lại ít phù hợp với quy mô nhỏ ban đầu.
– Chân thực và là người chính trực, giao tiếp tốt. Đừng ảo hóa khi dự án chưa có nguồn thu ổn định.
– Đã có người dùng thử sản phẩm/dịch vụ của mình và đã thu được tiền phần nào đó rồi. Tốt nhất có một số khách hàng ban đầu.
– Với công ty đã hình thành, đã hoạt động mà không còn phát triển nữa. Thì nên mời cổ đông hoặc sáp nhập với công ty khác mà ở đó có người rành chiến lược và có khả năng phát triển tiếp.
Công ty của tôi cũng sẵn sàng chia sẻ cho bạn nào cần khởi nghiệp từ chính các ngành nghề của chúng tôi đang đầu tư hoặc đang định đầu tư. Hoặc các bạn có thể làm như một nhân viên và chúng tôi sẽ đào tạo huấn luyện để sau này có thể tự đứng ra một đơn vị độc lập. Các bạn khởi nghiệp cùng chúng tôi, sẽ tiếp tục phát triển từ chính những nguồn lực mà chúng tôi đã dày công xây dựng và đang vững vàng. Được hỗ trợ về kinh nghiệm quản trị (điều này rất quan trọng, hầu hết người Việt đổ vỡ vì không biết cách và có kinh nghiệm xây dựng điều này), đầu tư tài chính. Và chiến lược phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh cũng hỗ trợ giúp các công ty đã hình thành nhưng chưa tìm được lối đi vững vàng.
* Nhưng lưu ý: Cuộc sống không chỉ là mục tiêu Thành công theo nghĩa kiếm thật nhiều tiền, nhà to, xe sang, ấm no cho chính mình. Hay vì danh vọng, tiền bạc mà hủy hoại môi trường, ảnh hưởng xấu đến tình hình xã hội, giả tạo hay thỏa hiệp với cái xấu. Sống hèn nhát với các bất công xã hội. Mà bạn phải đóng góp giá trị cho xã hội thông qua sản phẩm/dịch vụ mình cung cấp, uy tín và thành thật, năng lực. Tạo công ăn việc làm tốt cho nhiều người, giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, bất hạnh….
Liên hệ: Gửi về email: Hugo@vtoc.net hoặc gửi về VTOC office, 2/38 Thủy Lợi, Q.9, TPHCM.
Chúc các bạn thành công. By Phạm Ngọc Hoàng (Hugo)
VTOC & Thiết kế, sửa chữa, xây nhà, biệt thự, xưởng Cát Xanh.
#STARTUP #KHỞINGHIỆP #STARTUP #CATXANH #VTOC #FOODAN
